Đó chính là nguyên nhân để Trung Quốc tiếp tục leo thang. Dĩ nhiên họ sẽ gặp phản ứng về phía Việt Nam và Phi Luật Tân cùng các quốc gia trong khối ASEAN, ngoài ra có sự đồng tình từ Nhật Bản, Hoa Kỳ và Nga Sô. Đặc biệt Nga Sô sẽ không ngần ngại tiếp ứng Việt Nam và trực tiếp đối đầu với Trung Quốc. Gần đây nhất, để cảnh báo Bắc Kinh, tàu hải tuần của Nga đã nã súng bắn chìm tàu đánh cá của ngư dân Trung Quốc (1 người chết và 2 mất tích), bắt giữ 2 tàu khác. Phát ngôn viên Bộ ngọai giao Nga cho rằng những tàu nầy đã xâm phạm hải phận của họ. Và điện Cẩm Linh tiến hành các thủ tục pháp lý để khởi tố hình sự thuyền trưởng Trung Quốc đã xâm phạm hải phận của Nga. Hành động cứng rắn trên, theo các nhà chiến lược Nga cho rằng đó là điều nên làm, tạo nên khó khăn với chính quyền Bắc Kinh trong việc xâm lăng Biển Đông. Một lý do thứ 2, các chiến lược gia Nga cho rằng, nếu Trung Quốc vẫn leo thang đường lưỡi bò và tấn công Việt Nam, thì nhân cơ hội nầy Nga Sô phải tiêu diệt Trung Quốc trừ hậu họa về sau (đây là đề nghị của chiến lược gia Nga Sô được đăng tải trên bản Anh ngữ của tờ Moscow Times.

Về phía Hoa Kỳ, các nghị sĩ như Joe Lieberman, John McCain, Jim Webb hoặc John Kerry nhất trí ủng hộ Việt Nam chống lại sự bành trướng của Trung Quốc. Họ cho rằng đã đến lúc Hoa Kỳ nên “Put your foot down” cứng rắn và không nhân nhượng Bắc Kinh nữa. Nếu trường hợp Trung Quốc tiến đánh VN, thao túng Biển Đông, Hoa Kỳ nên trừ hậu họa bằng cách can thiệp và trợ giúp VN để đối đầu cùng Trung Quốc. Đây là một thực thể và là một trong nhiều yếu tố đưa đến hiện tượng tại hội nghị Đối thọai Shangri-La hồi đầu tháng 6/2012 tại Singapore, Bộ trưởng Quốc Phòng Hoa kỳ Leon Panetta đã tiết lộ, một số vũ khí hiện đại được triển khai trong vùng Châu Á Thái Bình Dương. Đúng như chiến lược “Cân bằng lực lượng Đông Nam Á” do Hội Đồng An Ninh Quốc Gia đưa ra và được Tổng thống Obama chấp thuận.

Thế thì, thế nào gọi là “cân bằng lực lượng”. Cân bằng lực lượng còn có nghĩa là khống chế hay kiềm chế hành động quân sự của Bắc Kinh. Xét cho cùng Hải quân Trung Quốc chưa thể và sẽ không thể là lực lượng đối đầu với Hoa Kỳ. Hiện nay Bộ Tư Lệnh Thái Bình Dương (USPACOM) đang điều động 2 Hạm đội (Hạm đội 7 và Hạm đội 3) sẽ tăng cường thêm 6 Hàng Không Mẫu Hạm. Về không gian, Hoa Kỳ đã làm chủ với những loại máy bay không người lái mang tên X-37B. Bộ Tư Lệnh Không Gian Ảo (United States Cyber Command Post (USCYBERCOM) có khả năng tiến hành một cuộc chiến tranh mạng (Cyberwar) để chống lại Trung Quốc. Về Bộ Binh, Hoa kỳ có 2,500 lính Thủy Quân Lục Chiến tại Úc chưa kể đến quân số trú đóng tại Okinawa và nằm sẵn trên các chiến hạm, có khả năng vận chuyển nhanh chóng đến mục tiêu, kể cả lực lượng Bộ binh đồn trú tại Guam và Hawaii thuộc Tây Thái Bình Dương. Ngoài ra Hoa Kỳ sẽ xử dụng phi trường Utapoo của Thái Lan hồi chiến tranh VN, dùng để tiếp vận.

Song song với kế hoạch của Quốc Phòng, tại Thượng Viện Hoa Kỳ, Thượng Nghị sĩ John Kerry cùng với các đồng nhiệm như: Jim Webb; James Inhofe, Richard Lugar, John McCain, Joe Lieberman đã đưa ra một nghị quyết về Biển Đông và đã được Thượng viện thông qua. Nghị quyết mang số S. Res.524 mục đích chống lại những động thái của Trung Quốc và khẳng định về việc Mỹ có lợi ích quốc gia và tự do hàng hải, hòa bình và ổn định trong khu vực Biển Đông; tái khẳng định ủng hộ mạnh mẽ của Mỹ đối với tuyên bố về cách ứng xử ở biển Đông (DOC) được ký kết giữa Trung Quốc và ASEAN năm 2002. Nghị quyết còn kêu gọi các bên liên quan tự kiềm chế, không tiến hành các hoạt động gây phức tạp thêm tình hình hoặc làm gia tăng khả năng xung đột. Điểm quan trọng trong Nghị quyết không thể bỏ quên, đó là: “Tái khẳng định cam kết của Mỹ hỗ trợ các nước trong khu vực đảm bảo cường thịnh và độc lập, vì hoà bình và ổn định của khu vực; mở rộng và làm sâu sắc hơn các quan hệ hợp tác về kinh tế, chính trị, ngoại giao, an ninh và văn hoá với ASEAN cùng các quốc gia thành viên; ủng hộ tự do hàng hải, việc duy trì hoà bình và ổn định, tôn trọng luật pháp quốc tế, bao gồm cả những giải pháp hoà bình đối với các tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông”.

Sau khi nghị quyết đã được phê chuẩn,Thượng Nghị Sĩ Kerry đã phát biểu: ”Không còn nghi ngờ gì về việc Mỹ đã cam kết đảm bảo sự hiện diện lâu dài và thúc đẩy các mối quan hệ đối tác trong khu vực. Chúng tôi có một lợi ích rõ ràng trong an toàn và hành xử hợp pháp của tất cả mọi người trong hoạt động hàng hải chung của châu Á. Chúng tôi có lợi ích to lớn trong giải pháp hòa bình cho tất cả các vấn đề ở Biển Đông, phù hợp với luật pháp quốc tế và thông qua tiến trình ngoại giao đa phương", và ông Kerry khẳng định. "Chúng tôi có những mối quan tâm lớn về tự do hàng hải và tự do thương mại. Đó là những nguyên tắc mà tất cả các nước trong khu vực nên ủng hộ". 

Đứng trước áp lực chính trị từ Thượng viện Hoa Kỳ, cùng sự phối hợp nhịp nhàng của Ngũ Giác Đài qua chiến lược quân sự tại Biển Đông. Ngoại trưởng Nhật Koichiro Gemba tuyên bố cùng báo chí rằng: Nhật Bản sẽ đóng góp 8,6 tỷ Mỹ Kim mỗi năm để Hoa Kỳ có thêm ngân sách điều quân. Ông cho rằng việc đóng góp trên là nhu cầu cần thiết và cấp bách ngăn chận ảnh hưởng bành trướng thế lực của Trung Quốc.

Như thế, nhìn chung Hoa Kỳ có đầy đủ phương tiện để chống trã lại Trung Quốc khi cần. Tuy nhiên, mặc dầu trong kỳ Hội nghị cấp Bộ trưởng tại Campuchia, khối ASEAN đã không có được một bản Tuyên bố chung về cách ứng xử của các bên tại Biển Đông DOC, bản hướng dẫn thực thi DOC, Công ước Liên hiệp quốc về luật biển, luật quốc tế không được xử dụng vũ lực và phải giải quyết tranh chấp bằng giải pháp ngọai giao, hòa bình. Đây là lần đầu tiên chưa từng thấy trong lịch sử 45 năm Hội nghị Ngoại trưởng không có được một Thông Báo Chung khi kết thúc vào ngày 13/7 tại Phnom Penh. Thái độ phản trắc của chủ nhà (Hun Sen) chúng ta không lạ gì với truyên thống lịch sử của dân tộc Miên, họ luôn luôn là những con người hai mặt muốn xử dụng ảnh hưởng của Trung Quốc để thoát ra gọng kiềm Việt Nam, giống như trường hợp họ đã dựa vào Pháp cuối thế kỹ 19 để bảo vệ lãnh thổ, và sau đó là Hoàng thân Sihanouk đu dây trong cuộc chiến Đông Dương (1965-1975).

Đứng trên bình diện ngọai giao, chúng ta thất bại do bởi trò lật lọng của Hun Sen do Bắc Kinh giật dây. Nhưng ở góc nhìn khác, đây cũng là điều thuận tiện cho chúng ta. Do bởi hành động mua chuộc của Trung Quốc đối với lãnh đạo Miên, đã là bằng chứng rõ nét để Hoa Kỳ, Nhật Bản, Nga sô và các quốc gia Tây Phương cùng với Ấn độ thấy được mưu đồ của bọn lãnh đạo của Bắc Kinh. Do đó, chuyến viếng thăm của ngọai trưởng Clinton trong khu vực Á châu vừa qua, cùng với cuộc hội ngộ của vị ngọai trưởng Hoa Kỳ sau 57 năm trên thủ đô Vạn Tượng là một thông điệp nhắn gữi rõ nét cho sự quan tâm của Hoa Kỳ trong khu vực nầy, cùng những lời tuyên bố của Thượng Nghị Sĩ Joe Lieberman; Jim Webb là những làn sóng buộc Hồ Cẩm Đào và đồng bọn phải xét lại các động thái phiêu lưu mới. Ngoài ra, cuộc bàn thảo giữa Hoa Kỳ và Thái Lan về căn cứ Utapoo là một lộ trình thực tế nhìn thấy sự chuẩn bị cho các chuyển động của Hoa Kỳ khi nhu cầu cần đến.

Tuy nhiên, sự đối trọng giữa Nga Sô, Hoa Kỳ, và Trung Quốc hoàn tòan khác biệt đối với Việt Nam. Khác ở chỗ Trung Quốc luôn luôn né tránh Hoa Kỳ, Nga Sô và cả Phi Luật Tân. Ngược bằng đối với Việt Nam thì họ huy động tòan bộ lực lượng hải quân ngang ngược tiến chiếm Hòang Sa và Trường Sa, mỗi ngày họ đưa ra hằng ngàn tàu cá vào hải lãnh Việt Nam, kêu gọi các công ty trên thế giới đấu thầu khai thác dầu-khí và thành lập chính quyền Tam Sa để hợp thức hóa. Điều đáng ghi nhớ rằng trong qúa khứ dân tộc ta chiến thắng nhiều kẻ thù lớn, trong đó có cả quân xâm lược Tàu nhờ ở nội lực dân tộc được phát huy đúng mức. Ngày nay, chúng ta có cả thế lẫn lực, có sức mạnh toàn dân sẵn sàng hy sinh để bảo vệ tổ quốc cùng sự hậu thuẫn trên thế giới. Cho dù sự trân tráo và lật lọng của Bắc Kinh ngụy tạo ra đường lưỡi bò thì thế giới cũng chả ai tin và chính nghĩa sẽ thuộc về ta.